आदिवासी जनजाति अधिकारया अभियन्ता अधिवक्ता शंकर लिम्बुं धयादिल
‘राज्यं नेवाःतय्त विस्थापित यायेत्यनाच्वन’
ज्वजलपा वाःपौ ÷
थौंकन्हय् नेवाःत संगठित रुपं थःपिनिगु हक अधिकारया नितिं माःगु कथं न्ह्याः वने फयाच्वंगु मदु धकाः आदिवासी जनजाति अधिकारकःमिपिन्सं नापं अभियन्तापिन्सं धायेगु याना वयाच्वंगु दु ।
नेवाःत थःपिनिगु अधिकारया नितिं आन्दोलनय् क्वहां वल धाःसा जक नेपाःया आदिवासी जनजाति नापं उत्पीडित समुदायया अधिकार स्थापित यायेफइ धइगु जनजातितय्गु विश्लेषण खः । नेवाःतय्गु भूमि हे राजधानी जुयाच्वंगुलिं नेवाःतय्गु नेतृत्वय् आन्दोलन याना आदिवासी जनजातित क्वहां वल धाःसा उकिं उपलब्धी हासिल जुइगु विश्लेषण खः ।
थ्व हे झ्वलय् आदिवासी जनजाति अधिकार सम्वन्धी अभियन्ता नापं आदिवासी जनजाति वकिलतय्गु पुचः लाहुर्निपया नेतृत्व यानादीम्ह अधिवक्ता शंकर लिम्बुं राज्यपाखें नियोजित रुपं हे स्वनिगःया आदिवासी जनजातितय्त विस्थापित यायेगु कुतः यानाच्वन धयादीगु दु । वय्कलं आःया अवस्थाय् थःपिनिगु हक अधिकारया नितिं नेवाःत संगठित रुपं न्ह्याः वनेत इनाप तकं यानादिल ।
नेवाः स्वायत्त राज्यया नितिं आन्दोलन याना वयाच्वंगु नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिपाखें शुक्रवाः यलय् याःगु छगू ज्याझ्वलय् अधिवक्ता लिम्बुं उगु कथं न्वंवानादीगु खः ।
ज्यापु समाजया ज्यापु प्रज्ञा भवन भ्वलाध्वाखाय् नेवाःतय्गु अधिकारया सवालय् जूगु विशेष सहलह मुँज्याय् वय्कलं अथे धयादीगु खः । थीथी ब्यक्तित्वपिन्सं आःया अवस्थाय् नेवाःतय्सं संघर्ष याना थःपिनिगु अधिकार स्थापित यायेमाःगु नापं नेवाःतय्त राज्यं हे आन्दोलनया नितिं आह्वान यानाच्वंगु खँ कनादिल । आः जारी जूगु संविधानय् नेवाःतय्गु अधिकार मदुगु अले नेवाःतय्गु पहिचान तकं मदुगु अवस्थाय् थःपिनिगु अकिारया नितिं संघर्षया माध्यमं वनेमाः धकाः बः बियादीगु खः ।
ज्याझ्वःया मूवक्ता अधिवक्ता शंकर लिम्बुं धयादिल ‘झिदँया जनयुद्ध, हिमाल व पहाडय् जुयाच्वंगु जनजातिया आन्दोलन नापं मधेस आन्दोलनं देय्न्यंकंया आदिवासी जनजातिया भूमियात लाका कयातःपिं छगू समुदायपाखें असुरक्षाया महसूस याःगु अले इमिसं स्वनिगःया आदिवासी नेवाःतय्त विस्थापित याना स्वनिगःया भूमि कब्जा याये त्यनाच्वंगु दु ।’
नेपाःया उत्पीडित आदिवासी जनजातिय्गु मानवअधिकार सम्वन्धी वकिल समुह लाहुर्निपया छ्याञ्जे लिम्बुं आः स्वनिगलय् शहरी विकासया नामय् नेवाःतय्त विस्थापित यायेगु योजना नापं वयाच्वंगु दु धकाः धयादिल ।
वय्कलं द्वलंद्वःदँ न्ह्यःनिसें च्वना वयाच्वंपिं नेवाःतय्त सतक तब्या यायेगु नामय् विस्थापित यायेगु ज्या जुयाच्वंगु दु धयादिसें सरोकारवालात आन्दोलनय् क्वहां वयाच्वंगु अवस्थाय् नेवाः न्ह्यलुवातय्सं उकिया नेतृत्व यायेत आह्वान तकं यानादिल । उदाहरण हे न्ह्यब्वसें कलंकीनिसें थक्वाः तकया सतक विस्तार घटना नापं आन्दोलन यानाच्वंगु खँ कनादिल ।
छखे गैर कानुनी कथं जनताया छेँ थुनेगु अले सर्वोच्च अदालतया अन्तरिम आदेशयात तकं उल्लंघन याना प्रहरी प्रशासन व कर्मचारीत जाना गुगु कथं छेँ थुनेगु यानाच्वंगु दु व धइगु मूल रुपं नेवाःतयत विस्थापित यायेगु नितिं हे खः धकाः दावी तकं यानादिल । वय्कलं सतक विस्तारया नमाय् निद्वःसिबें अप्वः छेँ थुना नेवाःतय्त विस्थापित यानाच्वंगु दु धकाः तकं धयादिल ।
थज्वःगु इलय् नं नेवाःत संगठित जुया विरोध यायेगु व थःपिनिगु सुरक्षाया नितिं संगठित जुया माःगु कथं सतकय् क्वहां वये मफयाच्वंगुलिं दुःख तकं प्वंकादिल ।
आःया अवस्थाय् स्वयेबले पृथ्वी नारायण शाह नं स्वनिगःयात कब्जाय् काये धुसांनिसें नेवाःत विभाजित याना विभाजित यानातःगु हे खने दत धकाः तकं वय्कलं धयादिल ।
उगु मुँज्याय् नेवाःत छप्पँ जुया थःपिनिगु नितिं न्ह्याः वनेमाःगु खँय् अप्वःसि नं बः बियादीगु खः ।
‘राज्यं नेवाःतय्त विस्थापित यायेत्यनाच्वन’
ज्वजलपा वाःपौ ÷
थौंकन्हय् नेवाःत संगठित रुपं थःपिनिगु हक अधिकारया नितिं माःगु कथं न्ह्याः वने फयाच्वंगु मदु धकाः आदिवासी जनजाति अधिकारकःमिपिन्सं नापं अभियन्तापिन्सं धायेगु याना वयाच्वंगु दु ।
नेवाःत थःपिनिगु अधिकारया नितिं आन्दोलनय् क्वहां वल धाःसा जक नेपाःया आदिवासी जनजाति नापं उत्पीडित समुदायया अधिकार स्थापित यायेफइ धइगु जनजातितय्गु विश्लेषण खः । नेवाःतय्गु भूमि हे राजधानी जुयाच्वंगुलिं नेवाःतय्गु नेतृत्वय् आन्दोलन याना आदिवासी जनजातित क्वहां वल धाःसा उकिं उपलब्धी हासिल जुइगु विश्लेषण खः ।
थ्व हे झ्वलय् आदिवासी जनजाति अधिकार सम्वन्धी अभियन्ता नापं आदिवासी जनजाति वकिलतय्गु पुचः लाहुर्निपया नेतृत्व यानादीम्ह अधिवक्ता शंकर लिम्बुं राज्यपाखें नियोजित रुपं हे स्वनिगःया आदिवासी जनजातितय्त विस्थापित यायेगु कुतः यानाच्वन धयादीगु दु । वय्कलं आःया अवस्थाय् थःपिनिगु हक अधिकारया नितिं नेवाःत संगठित रुपं न्ह्याः वनेत इनाप तकं यानादिल ।
नेवाः स्वायत्त राज्यया नितिं आन्दोलन याना वयाच्वंगु नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिपाखें शुक्रवाः यलय् याःगु छगू ज्याझ्वलय् अधिवक्ता लिम्बुं उगु कथं न्वंवानादीगु खः ।
ज्यापु समाजया ज्यापु प्रज्ञा भवन भ्वलाध्वाखाय् नेवाःतय्गु अधिकारया सवालय् जूगु विशेष सहलह मुँज्याय् वय्कलं अथे धयादीगु खः । थीथी ब्यक्तित्वपिन्सं आःया अवस्थाय् नेवाःतय्सं संघर्ष याना थःपिनिगु अधिकार स्थापित यायेमाःगु नापं नेवाःतय्त राज्यं हे आन्दोलनया नितिं आह्वान यानाच्वंगु खँ कनादिल । आः जारी जूगु संविधानय् नेवाःतय्गु अधिकार मदुगु अले नेवाःतय्गु पहिचान तकं मदुगु अवस्थाय् थःपिनिगु अकिारया नितिं संघर्षया माध्यमं वनेमाः धकाः बः बियादीगु खः ।
ज्याझ्वःया मूवक्ता अधिवक्ता शंकर लिम्बुं धयादिल ‘झिदँया जनयुद्ध, हिमाल व पहाडय् जुयाच्वंगु जनजातिया आन्दोलन नापं मधेस आन्दोलनं देय्न्यंकंया आदिवासी जनजातिया भूमियात लाका कयातःपिं छगू समुदायपाखें असुरक्षाया महसूस याःगु अले इमिसं स्वनिगःया आदिवासी नेवाःतय्त विस्थापित याना स्वनिगःया भूमि कब्जा याये त्यनाच्वंगु दु ।’
नेपाःया उत्पीडित आदिवासी जनजातिय्गु मानवअधिकार सम्वन्धी वकिल समुह लाहुर्निपया छ्याञ्जे लिम्बुं आः स्वनिगलय् शहरी विकासया नामय् नेवाःतय्त विस्थापित यायेगु योजना नापं वयाच्वंगु दु धकाः धयादिल ।
वय्कलं द्वलंद्वःदँ न्ह्यःनिसें च्वना वयाच्वंपिं नेवाःतय्त सतक तब्या यायेगु नामय् विस्थापित यायेगु ज्या जुयाच्वंगु दु धयादिसें सरोकारवालात आन्दोलनय् क्वहां वयाच्वंगु अवस्थाय् नेवाः न्ह्यलुवातय्सं उकिया नेतृत्व यायेत आह्वान तकं यानादिल । उदाहरण हे न्ह्यब्वसें कलंकीनिसें थक्वाः तकया सतक विस्तार घटना नापं आन्दोलन यानाच्वंगु खँ कनादिल ।
छखे गैर कानुनी कथं जनताया छेँ थुनेगु अले सर्वोच्च अदालतया अन्तरिम आदेशयात तकं उल्लंघन याना प्रहरी प्रशासन व कर्मचारीत जाना गुगु कथं छेँ थुनेगु यानाच्वंगु दु व धइगु मूल रुपं नेवाःतयत विस्थापित यायेगु नितिं हे खः धकाः दावी तकं यानादिल । वय्कलं सतक विस्तारया नमाय् निद्वःसिबें अप्वः छेँ थुना नेवाःतय्त विस्थापित यानाच्वंगु दु धकाः तकं धयादिल ।
थज्वःगु इलय् नं नेवाःत संगठित जुया विरोध यायेगु व थःपिनिगु सुरक्षाया नितिं संगठित जुया माःगु कथं सतकय् क्वहां वये मफयाच्वंगुलिं दुःख तकं प्वंकादिल ।
आःया अवस्थाय् स्वयेबले पृथ्वी नारायण शाह नं स्वनिगःयात कब्जाय् काये धुसांनिसें नेवाःत विभाजित याना विभाजित यानातःगु हे खने दत धकाः तकं वय्कलं धयादिल ।
उगु मुँज्याय् नेवाःत छप्पँ जुया थःपिनिगु नितिं न्ह्याः वनेमाःगु खँय् अप्वःसि नं बः बियादीगु खः ।
No comments:
Post a Comment